Topics:

Ο Κεραυνός ως Τέχνη

Χρησιμοποιώντας σύγχρονα υλικά και ισχυρότερους επιταχυντές σωματιδίων, όμορφες τρισδιάστατες εικόνες Lichtenberg δημιουργούνται μέσα σε διαφανές ακρυλικό, δημιουργώντας γλυπτά από κεραυνό. Οι πρώτες εικόνες Lichtenberg ήταν δυσδιάστατες και σχηματισμένες πάνω σκόνη σε ηλεκτρισμένες μονωτικές πλάκες. Τα...

Ο Κεραυνός  ως Τέχνη

Για τους αρχαίους Έλληνες η θέα ενός κεραυνού σήμαινε ότι ο Δίας, ο πατέρας των θεών ήταν πάρα πολύ οργισμένος. Για τους αρχαίους ο κεραυνός ήταν ένα «άγιο φως»

Tον κεραυνό του ο Δίας τον έλαβε από τους Ακμωνίδες (άκμων, το αμόνι) Κύκλωπες, οι οποίοι τον «έφτιαχναν», υπό την επίβλεψη του Ηφαίστου, εντός της Αίτνας, εντός ενός ηφαιστείου δηλαδή. Στους Ινδούς η ίδια παράδοση, εμφανίζεται με διαφορετικό τρόπο και συνδέει τον αδάμαντα (αδάμαστο > ανίκητο λίθο) με τον κεραυνό και την ηφαιστειακή προέλευσή του, μια παράδοση η οποία ταυτίζει κατ’ ουσίαν το ουράνιο με το γηγενές πυρ, αναγνωρίζοντας την κοινή ουσία του, που δεν είναι άλλη από την ουσία του Διός.

Γι’ αυτό, ακριβώς, ο κεραυνός σημαίνει το «κέρας του πυρός» δηλ. κερ (κέρας) + αύω (ανάβω) / αυνός (ο «αναυτός», αυτός που ανάβει). Δηλαδή, το κέρας, η ανάδυση / εμφάνιση της κατ’ ουσίαν θείας δυνάμεως, που είναι σαν να «φυτρώνει», να αναφύεται εντός του φυσικού κόσμου και που δεν είναι άλλη από το «αείζωον πυρ». Τι είναι ο κεραυνός του Διός, η ζωή εντός του αενάου χρόνου; Η έκφραση του αείζωου πυρός στα πλαίσια του φυσικού κόσμου!

Στο εργαστήριό του σήμερα κοντά στο Σικάγο, ο συνταξιούχος ηλεκτρονικός-μηχανικός Bert Hickman χρησιμοποιεί έναν επιταχυντή σωματιδίων από ακρυλικό πλαστικό για να «παγιδεύσει και να κρατήσει την οργή του Δία,» ισχύος περίπου 2,5 εκατομμυρίων βολτ. Με αυτόν τον τρόπο διατηρεί εκείνη την αρχαία γνώση που κάποτε προοριζόταν μόνο για τους θεούς.

Οι εικόνες Lichtenburg δημιουργούνται μετά από προσεκτική παγίδευση και την απελευθέρωση εκατομμυρίων βολτ ηλεκτρικού φορτίου στο εσωτερικό στιλβωμένων πλακών από διαφανές ακρυλικό χρησιμοποιώντας δέσμη ηλεκτρονίων από έναν επιταχυντή σωματιδίων. Μοιάζουν με μοτίβα δένδρων με διακλαδώσεις που μερικές φορές σχηματίζονται στην επιφάνεια ή στο εσωτερικό του μονωτικού υλικού από ηλεκτρικές κενώσεις υψηλής τάσεως. Τα σχέδια αυτά πήραν το όνομά τους από τον Γερμανό Φυσικό Georg Christoph Lichtenberg που τα κατέγραψε πρώτος το 1777.

“Οι πρώτες εικόνες Lichtenberg ήταν δυσδιάστατες και σχηματισμένες πάνω σκόνη σε ηλεκτρισμένες μονωτικές πλάκες. Τα στοιχεία που συμμετέχουν στο σχηματισμό των πρώτων αυτών εικόνων είναι επίσης θεμελιώδη για τη λειτουργία των σύγχρονων φωτοτυπικών και εκτυπωτών λέιζερ. Χρησιμοποιώντας σύγχρονα υλικά και ισχυρότερους επιταχυντές σωματιδίων, όμορφες τρισδιάστατες εικόνες Lichtenberg μπορούν πλέον να δημιουργηθούν μέσα σε διαφανές ακρυλικό, δημιουργώντας γλυπτά από κεραυνό” εξήγησε ο Hickman.

Αυτή η ίδια αρχή δείχνει ότι οι εικόνες Lichtenberg μπορούν να περιγραφούν μαθηματικά μέσω ενός κλάδου των μαθηματικών που ονομάζεται Φρακταλική Γεωμετρία, δεδομένου ότι αυτή η είναι και η βασική ιδιότητα των fractals. Σημαντικό είναι ότι φράκταλ αντικείμενα δεν έχουν ενσωματωμένες δυσδιάστατες ή τρισδιάστατες διαστάσεις, αλλά, αντίθετα, έχουν κλασματικές διαστάσεις.

Φράκταλ απαντώνται και στη φύση, με άπειρη λεπτομέρεια στη μεγέθυνση όπως στα φράκταλ που προκύπτουν από μαθηματικές σχέσεις. Ως παραδείγματα φράκταλ στη φύση, αναφέρονται το σχέδιο των νιφάδων του χιονιού, τα φύλλα των φυτών ή οι διακλαδώσεις των αιμοφόρων αγγείων. Ο όρος προτάθηκε από τον Μπενουά Μάντελμπροτ (Benoît Mandelbrot) το 1975 και προέρχεται από τη λατινική λέξη fractus, που σημαίνει “σπασμένος” ή “κατακερματισμένος”.

Για να κατανοήσουμε καλύτερα την αναγκαιότητα εισαγωγής των φράκταλ αναφέρουμε το εξής παράδειγμα: Η περίμετρος ενός νησιού εννοείται ότι είναι ορισμένη. Ωστόσο, αν χρησιμοποιήσουμε ακρίβεια ενός μέτρου για να την μετρήσουμε, θα την βρούμε μικρότερη από ότι πραγματικά είναι γιατί δεν θα μπορέσουμε να μετρήσουμε τις κοιλότητες που είναι μικρότερες του ενός μέτρου. Αν μετρήσουμε με ακρίβεια ενός εκατοστού, πάλι θα χάσουμε ορισμένες κοιλότητες. Έτσι καταλήγουμε σε απειροστά μικρή μονάδα μέτρησης και η περίμετρος του νησιού θα γίνει άπειρη. Η επιφάνεια όμως του νησιού, η έκτασή του δηλαδή, είναι ορισμένη. Το παράδοξο αυτό, το οποίο η Ευκλείδεια Γεωμετρία αδυνατεί να εξηγήσει, αντιμετωπίζεται με τα φράκταλ.

Με τον διεθνή όρο φράκταλ (fractal, ελλ. μορφόκλασμα ή μορφοκλασματικό σύνολο) στα Μαθηματικά, τη Φυσική αλλά και σε πολλές επιστήμες ονομάζεται ένα γεωμετρικό σχήμα που επαναλαμβάνεται αυτούσιο σε άπειρο βαθμό μεγέθυνσης, κι έτσι συχνά αναφέρεται σαν “απείρως περίπλοκο”. Το φράκταλ παρουσιάζεται ως “μαγική εικόνα” που όσες φορές και να μεγεθυνθεί οποιοδήποτε τμήμα του θα συνεχίζει να παρουσιάζει ένα εξίσου περίπλοκο σχέδιο με μερική ή ολική επανάληψη του αρχικού. Χαρακτηριστικό επομένως των φράκταλς είναι η λεγόμενη αυτοομοιότητα (self-similarity) σε κάποιες δομές τους, η οποία εμφανίζεται σε διαφορετικά επίπεδα μεγέθυνσης.

Τα φράκταλ σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να προκύψουν από τύπο που δηλώνει αριθμητική, μαθηματική ή λογική επαναληπτική διαδικασία ή συνδυασμό αυτών. Η πιο χαρακτηριστική ιδιότητα των φράκταλς είναι ότι είναι γενικά περίπλοκα ως προς τη μορφή τους, δηλαδή εμφανίζουν ανωμαλίες στη μορφή σε σχέση με τα συμβατικά γεωμετρικά σχήματα. Κατά συνέπεια δεν είναι αντικείμενα τα οποία μπορούν να οριστούν με τη βοήθεια της ευκλείδειας γεωμετρίας. Αυτό υποδεικνύεται από το ότι τα φράκταλ, έχουν λεπτομέρειες, οι οποίες όμως γίνονται ορατές μόνο μετά από μεγέθυνσή τους σε κάποια κλίμακα.

Για να γίνει αντιληπτός αυτός ο διαχωρισμός των φράκταλ σε σχέση με την ευκλείδεια γεωμετρία, αναφέρουμε ότι, αν μεγεθύνουμε κάποιο αντικείμενο το οποίο μπορεί να οριστεί με την ευκλείδεια γεωμετρία, παραδείγματος χάριν την περιφέρεια μιας έλλειψης, αυτή μετά από αλλεπάλληλες μεγεθύνσεις θα εμφανίζεται απλά ως ευθύγραμμο τμήμα. Η συμβατική ιδέα της καμπυλότητας η οποία αντιπροσωπεύει το αντίστροφο της ακτίνας ενός προσεγγίζοντος κύκλου, δεν μπορεί ωφέλιμα να ισχύσει στα φράκταλ επειδή αυτή εξαφανίζεται κατά τη μεγέθυνση.

Αντίθετα, σε ένα φράκταλ, θα εμφανίζονται κατόπιν μεγεθύνσεων λεπτομέρειες που δεν ήταν ορατές σε μικρότερη κλίμακα μεγέθυνσης. Φράκταλ απαντώνται και στη φύση, χωρίς όμως να υπάρχει άπειρη λεπτομέρεια στη μεγέθυνση όπως στα φράκταλ που προκύπτουν από μαθηματικές σχέσεις. Ως παραδείγματα φράκταλ στη φύση, αναφέρονται το σχέδιο των νιφάδων του χιονιού, τα φύλλα των φυτών ή οι διακλαδώσεις των αιμοφόρων αγγείων.

terrapapers.com_Lichtenberg  (2)

terrapapers.com_Lichtenberg  (4)

terrapapers.com_Lichtenberg  (7)

terrapapers.com_Lichtenberg  (12)

terrapapers.com_Lichtenberg  (14)

terrapapers.com_Lichtenberg  (15)

terrapapers.com_Lichtenberg  (25)

terrapapers.com_Lichtenberg  (30)

terrapapers.com_Lichtenberg  (31)

terrapapers.com_Lichtenberg  (32)

terrapapers.com_Lichtenberg  (18)