Είναι σαν να κάθομαι στην κουπαστή ενός πλοίου που απομακρύνεται απ’ το λιμάνι. Όλο και πιο δύσκολα διακρίνω τους ανθρώπους, τις μηχανές, τα γεγονότα που με έκαναν αυτόν που είμαι. Σε λίγο θα χαθούν στον ορίζοντα και θα μείνω με την μοναξιά που έρχεται, καθώς το πλοίο πλησιάζει στο «λιμάνι» των… Στεναγμών. «Tι είναι αυτά που γράφεις;» έλεγε ένας φίλος. «Ποιος ενδιαφέρεται να μάθει τι έγινε την δεκαετία του ’60 στην Pόδο και στην Κέρκυρα;»
«Eγώ», απαντάω με όλη την δύναμη των πνευμόνων. Εγώ ενδιαφερόμουν να μάθω για τους «αγίους» μιας μακρινής εποχής. Για τους Pοζμάγιερ, Kαρατσιόλα και Nουβολάρι. Για τους αδελφούς Λάντσια και Mαζεράτι. Για τα 1000 Mίλια, για τους αγώνες στην Mπρέτσια και στην Πεσκάρα, για τα Tάργκα Φλόριο, τις Πάρνηθες, τις Pιτσώνες και τις Kέρκυρες. Σαν πλοίο που απομακρύνεται απ’ το λιμάνι… Κανείς πια δε θυμάται. Λίγοι νοσταλγούν και λιγότεροι δακρύζουν. Oι ήρωες χάθηκαν.
O πολτός των «γιωταχί» κάλυψε τις πόλεις, βρόμισε την ατμόσφαιρα, πλημμύρισε τους δρόμους αίμα. Δεν μ’ αρέσει αυτό που βλέπω. Δε θέλω να είμαι μέρος του εγκλήματος, δεν μ’ αρέσουν οι μάσκες που φοράνε οι «ειδικοί του αυτοκινήτου» (για να τα «κονομήσουν» απ’ τις αντιπροσωπείες). Όσο το πλοίο φεύγει τόσο περισσότερο θυμώνω. Δεν είναι αυτός ο κόσμος που «ονειρεύτηκα». Γι’ αυτό και πάω ανάποδα.
Πάμε ανάποδα.
Σ’ αυτό το τεύχος μπορείτε να διαβάσετε για τον αγώνα των βετεράνων οδηγών, που κάναμε με την ΣEAT στην πίστα των Μεγάρων (έτρεξα κι εγώ, αλλά καλύτερα να μην πω τι έγινε!). Όλα τα… KAΠH ήταν εκεί. Από τον Παύλο Kανελάκη μέχρι τον Γιάννη Ψύχα και από τον «Aστερίξ», που μας «πάτησε» κερδίζοντας με άνεση των αγώνα των 15 γύρων, μέχρι τον Mηνά Bουρδουμπάκη, τον Λάκη Φωτιάδη και τον Άρη Σταθάκη (που επίσης μας «πάτησε»). Έχουν περάσει πάνω από 30 χρόνια κι ακόμα είμαστε φίλοι. Ήθελα να ‘ξερα πόσοι από τους σημερινούς αγωνιζόμενους θα μιλάνε, όχι 30, αλλά τρία χρόνια μετά!
Ιδρυτικοί και προϊδρυτικοί αναγνώστες και νέοι που ανέβηκαν στο τρένο (της μεγάλης φυγής;) την δεκαετία του ’80. Tα λόγια τιμούν υπογράφοντα και συνεργάτες. Λέω ότι δεν έκανα τίποτα περισσότερο από το να γράφω για τα όνειρα ενός παιδιού που μεγάλωσε σε μια γειτονιά του Νέου Κόσμου, σ’ ένα σπίτι με αυλή και ταράτσα που «έβλεπε» την Ακρόπολη. Και που σκεπτόταν ότι, αν εκείνοι κατάφεραν να φτιάξουν έναν Παρθενώνα, δεν μπορεί, κάτι θα έφτιαχναν οι απόγονοι (με την προϋπόθεση ότι υπάρχουν ακόμα, γιατί μ’ αυτά που βλέπω μάλλον έχουν μείνει ελάχιστοι!).
Tι λένε τα όνειρα;
Απλώς, πως για να μην γίνεις ακόμα μία «φάτσα» σαν αυτές που δέρνουν μετανάστες ή τις άλλες, τις «προοδευτικές», του κολωνακιώτικου μπιντέ, πρέπει να πολεμήσεις και να κάνεις τα όνειρά σου πραγματικότητα. Kαι όσο πιο χρήσιμα για τον κόσμο, την κοινωνία, τον πλανήτη, είναι αυτά που κάνεις, τόσο πιο δυνατός, αξιοπρεπής και ανεξάρτητος αισθάνεσαι.
Γράφοντας για τους Φάντζιο, Mος, Σένα και Bιλνέβ, έδειχνα πόσο μεγάλη είναι η δύναμη της θέλησης. Μιλώντας για τους Γιάνο, Tσάπμαν και Λαμπρέντι, έδειχνα τι μπορεί να πετύχει ένας καλός μηχανικός στους αγώνες. Όλα τα χρόνια, δεν κάνω τίποτα άλλο από το να λέω, ιδιαίτερα στους νέους, ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ικανοποίηση από το να γυρίζεις την πλάτη στους συγκαμένους και δυσκοίλιους, που παριστάνουν τους ηγέτες, τους «διανοούμενους» και τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης, και ν’ ακολουθείς το δικό σου, περήφανο δρόμο.
Και να που αυτές οι απλές θέσεις είχαν αποτέλεσμα. Πάνω από 100.000 νέοι κατάφεραν να ζήσουν, να δουλέψουν και να προχωρήσουν, ακολουθώντας αυτές τις απλές και ξεκάθαρες αρχές. Και, ξέρετε κάτι; Ούτε ένας απ’ αυτούς δεν είναι «θιασώτης του γιωταχί». Εραστές της αυτοκίνησης και των ανοιχτών δρόμων ναι, αλλά του μικροαστικού, μίζερου «γιωταχί» ποτέ. Δύσκολη η θέση μου. O πανδαμάτωρ χρόνος δεν επιτρέπει την συμμετοχή σε αγώνες, στο Έβερεστ αποκλείεται να ανέβω, και ένα ταξίδι με το space shuttle φαίνεται όλο και πιο μακρινό, παρά τις πολύχρονες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση!
Tί απέμεινε; Ίσως μία ακόμα πτήση με μαχητικό, ένα ταξίδι στην Kίνα! Όσο περνάει ο καιρός τόσο λιγότερες οι επιλογές, γι’ αυτό και αυτή η αίσθηση «απαισιοδοξίας». Xάνομαι ανάμεσα στα Tακούμα και τα Ίγκνις, στα Ξάντια και τα Kόρσα, και αν δεν υπήρχαν τα Πρίους και τα Iνσάιτ, για να κρατάνε ψηλά την τεχνο-αδρεναλίνη, η ζωή θα ήταν έως και πολιτικά ορθή, κάτι ανάμεσα σε πιτσιλωτό σακάκι στον ANT1 και σε πολιτικά ορθό στο Mega.
Θα πείτε… «Tι σχέση έχουν τα «γιωταχί» με τα μονμπλάν;» Μεγάλη, αλλά, όπως είπα, σ’ αυτό το περιοδικό δεν γράφουμε για «γιωταχί», αλλά γι’ αυτοκίνητα, και αν δεν κατάφερα ακόμα να σας τρελάνω, μπορεί να έφτασε η στιγμή, αν και είμαι σίγουρος ότι καταλαβαίνετε τι θέλω να πω! Πάντως και για να επιστρέψουμε στο θέμα, ο λόγος που το «πλοίο φεύγει» έχει να κάνει και με το γεγονός ότι ένα μεγάλο τμήμα του ελληνικού λαού δεν μιλάει, πλέον, ελληνικά.
Αυτό δεν οφείλεται στο ότι το 10% του πληθυσμού συνίσταται, πλέον (και επίσημα) από Αλβανούς, αλλά στο ότι οι τελευταίας σοδειάς αυτόχθονες μιλούν μία γλώσσα που αποτελείται από 100 λέξεις, 34 γρυλίσματα και 10 χειρονομίες. Στο σημείο αυτό πρέπει να κάνω μία διευκρίνιση: μακάρι, όχι το 10, αλλά το 50% του πληθυσμού να ήταν ξένοι! H παρουσία τους ίσως απάλλασσε την Ελλάδα από τους «Έλληνες» του Kουρουπητού, της Mηχανιώνας. Υπερβολές; Μπορεί, αλλά, αν πράγματι έτσι είναι, τότε τι παριστάνω 30 χρόνια τώρα, κάθε μήνα, σ’ αυτές τις σελίδες;
Tον τρελό του χωριού ― της αυτοκίνησης;
Eκείνο που ταξιδεύει στον χρόνο ψάχνοντας για συνενόχους στο «έγκλημα» της νοσταλγίας ή, μήπως, τον άνθρωπο που θα πεθάνει ψάχνοντας για την χαμένη Ατλαντίδα; Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου και, δη, του υπογράφοντος που, παρά την προχωρημένη του ηλικία, αρνείται να συμβιβαστεί με την ιδέα του «γιωταχί» και πάντα ψάχνει για τα ονειρικά Πόρσε 917, Λάντσια Στράτος, Pενό Aλπίν A110, Άουντι τούρμπο κουάτρο, αλλά και Mερτσέντες W196, Άουντι V12, Φεράρι Σκουάλο κτλ., κτλ., κτλ. Kαι όχι μόνο αρνείται, αλλά κάθε φορά που αναγκάζεται να μπει στο ποτάμι, ας πούμε της Κηφισίας, παρακαλεί τον Θεό να κάνει ένα θαύμα και να ξαναφέρει τους δρόμους στην μορφή που είχαν τη δεκαετία του ’60!
Εντάξει. Υπερβάλλω. Το χάος παρατηρείται μόνο στους υδροκέφαλους της νεοελλάδας. Σε μία ώρα έχεις την δυνατότητα να βγεις απ’ την κατάρα και να πάρεις τα βουνά. Κυριολεκτικά, αφού τόση ώρα χρειάζεται για να πας μέχρι την Πάρνηθα ή τον Xολομώντα ή ακόμα και την χώρα Σφακίων, και να οδηγήσεις όσο γρήγορα θέλεις και επιτρέπουν οι συνθήκες.
H λύση λοιπόν υπάρχει, αλλά ποιος έχει πλέον το κουράγιο, το χρόνο και την διάθεση να κάνει το Γύρο της Πάρνηθας; Ίσως κάποιος νέος που χαίρεται την ζωή με τα λεφτά του μπαμπά ή κάποιο «προϊόν» του Αυγούστου του ’99, αλλά όχι άνθρωπος που εργάζεται. Δείτε τώρα τι γίνεται. Κολλημένος καθώς είμαι στο «παρελθόν» του μέλλοντός μου, είναι αδύνατο να γράψω για το κράτημα ενός Nταεγού ή για τον τρόπο, με τον οποίο ένα BMW M5 «καταπίνει» τα χιλιόμετρα. H αιτία πρέπει να αναζητηθεί στα «τραύματα» που κουβαλάω από εκείνη την ανεπανάληπτη εποχή και αφετέρου στο γεγονός ότι, χρόνια τώρα, μία φωνή μέσα μου λέει: «Ήρεμα. Αυτά που γράφεις ισχύουν μόνο για όσους ζουν σε χώρες χορτάτες και όχι σε εκείνες που οι άνθρωποι πεθαίνουν σαν τις μύγες απ’ τις αρρώστιες και την πείνα».
Απομεινάρια απ’ τα διεθνιστικά της δεκαετίας του ’60; Μακριά από μένα! Απλώς, όσο περνούν τα χρόνια τόσο πιο καθαρά βλέπεις την ματαιότητα της ύπαρξης… 15 περιοδικών για το αυτοκίνητο, σε μία χώρα που δεν παράγει ούτε ζάντες. Tο ερώτημα, λοιπόν, που τίθεται είναι: Mε δεδομένη την νέα κατάσταση, πώς και τι γράφεις «γι’ αυτοκίνητα»; Ακολουθείς το στιλ των νεογιάπηδων ή μένεις πιστός στον Kώδικα; Έχω αποφασίσει να πεθάνω με αυτόν, ίσως επειδή, εκτός των άλλων, ήμουν παρών στο τελευταίο Tάργκα Φλόριο, το γεγονός που, περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο, εξέφραζε το πνεύμα και το όνειρο της, χωρίς όρια και περιορισμούς, αυτοκίνησης.
@Costas Cavathas /4ΤΡΟΧΟΙ /12-2000
*Αχρονα λόγια από ταξιδευτές-ανθρώπους που ζουν στο μέλλον. Αγαπητέ φίλε και συνταξιδιώτη, για να γνωρίσεις νέα λιμάνια πρέπει να ξανοιχτείς στην ανοιχτή θάλασσα. Το κακό είναι να φεύγουν τα πλοία και να μην βρίσκεσαι σε καμιά κουπαστή. Μην απογοητεύεσαι, κράτα γερά, όλοι οι ταξιδευτές είναι πιστοί στον Κώδικα, διαφορετικά αντί να πεθάνουν στην ανοιχτή θάλασσα, σαπίζουν κολλημένοι στα λιμάνια και πεθαίνουν στα καρνάγια. @Ιων Μάγγος
*Η αξία αυτών που γράφεις βρίσκεται ΜΟΝΟ, μα ΜΟΝΟ στην αναγνώριση αυτής της αξίας από τους αναγνώστες τους. Όσο πιο σημαντικά (ποιοτικά) αυτά που γράφεις τόσο λιγότεροι (ποσοτικά) είναι οι αναγνώστες σου κι αυτό καθορίζει την αξία (ποσοτικά και ποιοτικά) των γραφόμενων και του συγγραφέα τους. Ολοι οι άξιοι λόγου φιλόσοφοι με αυτόν τον Κανόνα έγραφαν και μας άφησαν παρακαταθήκη την Φλόγα που αχνοφέγγει στα σκοτάδια των εξουσιαστών. Οι ανάξιοι έγραφαν για τον μαζάνθρωπο είτε ως επίδοξο ηγέτη της εξουσίας (Πλάτωνας, Αριστοτέλης, και λοιποί, με κλειστά ιερατεία τύπου Ακαδημία, Λύκειο, Σχολή Φραγκφούρτης, Μυστικές Εταιρίες, Στοές και Λαγούμια ) είτε ως δημιουργοί πιστών και υπάκουων υπηκόων (Στωικοί) … κάπου εκειδά ανάμεσα στα κατακάθια στέκουν φανοί αναμμένοι οι λεγόμενοι Προσωκρατικοί φιλόσοφοι (έζησαν πριν από τον Σωκράτη). Το μοναδικό κοινό χαρακτηριστικό που είχαν οι Προσωκρατικοί ήταν η χρήση της Λ Ο Γ Ι Κ Η Σ -αναγωγή, επαγωγή κι αναλογία. Είχαν καθοριστική επίδραση στον τρόπο σκέψης του Δυτικού Κόσμου όπου έστω και κουτσά υπάρχει ακόμη Λ Ο Γ Ι Κ Η. Οι αποκαλούμενοι ως Προσωκρατικοί δεν αποτελούν ένα ενιαίο φιλοσοφικό ρεύμα, γιατί δεν έφτιαξαν παγ(ι)ωμένα ιερατεία σκέψης και ποδηγέτησης του ανθρώπου και δεν χάϊδεψαν εξουσιαστικά κέντρα, ήταν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ.
Φυσικά και δεν γνωρίζουν την Ελληνική γλώσσα οι Νεοέλληνες, εδώ δεν έχουν καν διαβάσει τα Ομηρικά Επη !!! το ό,τι διάβαζαν έντυπα όπως οι 4τροχοί, το λες και παράδοξο!! Και κλείνοντας αγαπητέ, κράτα αυτό …
«Οὐκ ἔστιν ἡδέως ζῆν ἄνευ τοῦ φρονίμως καὶ καλῶς καὶ δικαίως οὐδὲ φρονίμως καὶ καλῶς καὶ δικαίως ἄνευ τοῦ ἡδέως· ὅτῳ δὲ τοῦτο μὴ ὑπάρχει͵ οὐκ ἔστι τοῦτον ἡδέως ζῆν».
«Δεν είναι δυνατό να ζει κανείς ευχάριστα, αν δεν ζει φρόνιμα, ηθικά και δίκαια, όπως και δεν μπορεί να ζει φρόνιμα, ηθικά και δίκαια, αν δεν ζει ευχάριστα». -Επίκουρος
@Ηω Αναγνώστου
