Topics:

Πανάρχαιο Θαλάσσιο Τέρας

Να σας συστήσουμε το απολίθωμα Daihua sanqiong. Ανακαλύφθηκε απολίθωμα Sea Monster 20 εκατομμυρίων ετών που είχε στόμα με 18 πλοκάμια. Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει μια πληθώρα από καλά διατηρημένα απολιθώματα στην Κίνα από τις αρχές...

Πανάρχαιο Θαλάσσιο Τέρας

Να σας συστήσουμε το απολίθωμα Daihua sanqiong.

Ανακαλύφθηκε απολίθωμα Sea Monster 20 εκατομμυρίων ετών που είχε στόμα με 18 πλοκάμια.

Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει μια πληθώρα από καλά διατηρημένα απολιθώματα στην Κίνα από τις αρχές της Κάμβριας περιόδου, που αντιπροσωπεύουν 101 είδη μέχρι σήμερα, πάνω από τα μισά από τα οποία δεν είχαν περιγραφεί ποτέ πριν. Η Κάμβρια περίοδος τοποθετείται από 570m ως 510m έτη πριν τον λεγόμενο

γραμμικό χρόνο. Μετά από την εξαφάνιση των ζωντανών οργανισμών της Προκαμβρίου κατά τον Κρυπτοζωικό αιώνα και την επαναθέρμανση του κλίματος, η ζωή αρχίζει να εξαπλώνεται στον πλανήτη. Ο Παλαιοζωικός γεωλογικός αιώνας (ή Πρωτογενές) αρχίζει με την έκρηξη ζωής της Καμβρίου. Ακολουθούν οι περίοδοι Σιλούριος, Δεβόνιος, Λιθανθρακοφόρος και Πέρμιος.

Το πιο πρόσφατο 12% του χρόνου στην Γη είναι μια εντυπωσιακή ανωμαλία σε σύγκριση με τον μεγάλο όγκο της εξέλιξης του πλανήτη μας. Μετά από 3 δισεκατομμύρια χρόνια ή και περισσότερο, της ζωής στην Γη, στον μικροβιακό κόσμο, τα κύτταρα βρήκαν τρόπους να αναπτυχθούν και να συγκεντρωθούν σε εκατομμύρια και να χτίσουν μάτια, έντερα, μυς, νευρικά συστήματα με εγκεφάλους, σκελετούς και τις υπόλοιπες σύνθετες δομές που σχηματίζουν τα κινητά, αισθανόμενα, θαυμάσια, διάφορα ζώα που γεμίζουν τον γνωστό μας κόσμο, του ανθρώπου μη εξαιρουμένου.

Η ταχύτητα αυτής της μετάβασης, παρατηρήθηκε από τους έκπληκτους γεωλόγους, μετά την ξαφνική εμφάνιση σύνθετων απολιθωμάτων όπως τριλοβιτών (trilobites) σε στρώματα βράχων, και φαινόταν τόσο συγκλονιστικά απότομη, που ήταν έκπληκτος κι ανησύχησε ακόμη κι ο Δαρβίνος. Καθώς αυτή η ανθοφορία της πολύπλοκης πολυκύτταρης ζωής χρησιμοποιήθηκε για να σηματοδοτήσει την αρχή της εποχής γνωστής ως «Cambrian Period of Earth» πριν από 541m χρόνια, και που εδώ και πολύ καιρό αναφέρεται ως «Cambrian explosion». Σήμερα γνωρίζουμε ότι εξέλιξη της ζωής δεν ήταν και τόσο απότομη, για τα ανθρώπινα μέτρα και σταθμά. Η εξέλιξη έλαβε πράγματι τόπο σε διαφορετικά στάδια σε περισσότερα από 30 εκατομμύρια χρόνια -κι αυτό ο πρωτοποριακός γεωλόγος Preston Cloud το αποκάλεσε «η Κάμβρια έκρηξη».

Ένα αγκαθωτό σκουλήκι με πόδια όπως τα ζυμαρικά. Ένας γιγαντιαίος θηρευτής που μοιάζει με σταυρό ανάμεσα σε ένα μάνδρα και ένα σπίτι. Πολλά ζώα που εξελίχθηκαν κατά την περίοδο Cambrian, 541m έως 485m χρόνια πριν, μοιάζουν όχι απλώς περίεργα, αλλά αληθινά Aliens, σε σχέση με τις σύγχρονες μορφές ζωής που εμείς αντιλαμβανόμαστε. Ακόμη και οι παλαιοντολόγοι αναρωτιούνται μερικές φορές: Γιατί τα πλάσματα της Καμπριανής εποχής φαίνονται τόσο αλλόκοτα περίεργα;

Η περίοδος αυτή έχει, κάπως μυστηριωδώς, αφήσει πίσω της μία πολύ μεγάλη ποσότητα, εκπληκτικών ορυκτών στο επίπεδο που ονομάζεται «Lagerstätten». Αυτή είναι μια ιζηματογενής εναπόθεση που μας εκθέτει ιδιαίτερα απολιθώματα με εξαιρετική συντήρηση, όχι μόνο των σκληρών σκελετών τους, αλλά και τους μαλακούς και λεπτούς ιστούς, για να μας προσφέρει ένα πολύ σαφές παράθυρο στο σύνολο της ζωής, πολύ πέρα από το συνηθισμένο με τα θραύσματα των κελυφών και των οστών.

Τώρα, ένας νέος  «Cambrian Lagerstätte» εμφανίστηκε – και τα πρώτα αποτελέσματα, που μόλις δημοσιεύθηκαν στα επιστημονικά περιοδικά, υποδηλώνουν ότι μπορεί να ανταγωνιστεί αυτά των Burgess Shale και Chengjiang. Επίσης ενδιαφέρον δείχνει και το Qingjiang στην επαρχία Hubei της Κίνας, και είναι περίπου στην ίδια ηλικία με το Chengjiang, δηλ. 518m ετών, κι αναφέρεται στα πρώτα χρόνια της Κάμβριας Περιόδου. Πράγματι, σχηματίστηκε στην ίδια γενική έκταση της θάλασσας της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας όπως τα απολιθώματα του Chengjiang, περίπου 1.000 χιλιόμετρα μακριά και φαινομενικά σε βαθύτερα νερά. Αυτό που προκαλεί έκπληξη είναι ότι όχι μόνο τα απολιθώματα είναι εξίσου εξαιρετικά, αλλά αντιπροσωπεύουν πολύ διαφορετικές ζωικές κοινότητες. Οι θάλασσες και τα είδη της Κάμβριας εποχής ήταν σαφώς πολύ πιο διαφορετικά, πολύ πιο παράξενα από τις σύγχρονες αντιλήψεις και σκέψεις μας για την ζωή.

Αν και τα απολιθώματα του Qingjiang περιλαμβάνουν πολλά σκουλήκια, αρθρόποδα και σφουγγάρια, είναι επίσης πολύ παραγωγικά σε ζώα που έχουν τους πιο ευαίσθητους και διαφανείς ιστούς, όπως οι μέδουσες που διατηρούνται εδώ με στόμια και πλοκάμια και οι μακρινοί συγγενείς τους οι Comb Jellies. Αυτά είναι σπάνια στις αποθέσεις των Burgess Shale και Chengjiang, αλλά ανάμεσα στα απολιθώματα του Qingjiang υπάρχουν πολλά εκπληκτικά παραδείγματα, πεπλατυσμένα στις επιφάνειες σχιστόλιθου και με διατήρηση λεπτών λεπτομερειών των πιο μαλακών ανατομικών τους.

Πολλά περίεργα και υπέροχα ζώα εμφανίζονται στα στρώματα του Qingjiang κι αντιπροσωπεύουν βαθιές εικόνες στην άγνωστη -για εμάς- εξέλιξη. Υπάρχουν, για παράδειγμα, kinorhynchs – που είναι οι «mud dragons», τα ζώα που είναι ασαφή σήμερα, επειδή αποτελούν μέρος της «meiofauna», εκείνα τα μικροσκοπικά πλάσματα που ζουν μεταξύ των κόκκων ιζήματος στον πάτο της θάλασσας. Εδώ έχουν βρεθεί τρεις νέες μορφές απολιθωμάτων, κάποιες με μήκος έως 4 εκατοστά, αντί του σύγχρονου μεγέθους υπό-χιλιοστόμετρου. Αυτοί οι γίγαντες του Cambrian υποδηλώνουν ότι μερικά από τα σημερινά Meiobenthos ξεκίνησαν από «κανονικά» μεγέθη και στην συνέχεια έγιναν μικρογραφία – για πάντα. Κατά ‘κει που βαδίζει κι ο άνθρωπος.

Ένα άγνωστο είδος Leanchoilia, ένα αρθροπόδιο, από τον χώρο των απολιθωμάτων του Qingjiang.

Το «τέρας της θάλασσας», το οποίο οι επιστήμονες αποκαλούν Daihua sanqiong, έζησε 518m χρόνια πριν, στην Κίνα. Το εξαφανισμένο ζώο μοιράζεται μια σειρά από ανατομικά χαρακτηριστικά με τα μοντέρνα Ctenophora γνωστά κι ως «comb jellies» ή «χτένα ζελέ» μικρά όντα της θάλασσας που χρησιμοποιούν τις σειρές από ακτίνες γεμάτες με τα φορτία τριχών για να κολυμπούν στους ωκεανούς. Το όνομα του αποδίδεται από το ελληνικό ctene, ή χτένα και phora, ή φορέα, από την σειρά των κάθετων ακτινικών χτενών πάνω στην επιφάνεια του.

Η νέα ανακάλυψη λοιπόν, υποδηλώνει ότι αυτό το «νεογέννητο» είδος D. sanqiong μπορεί να είναι ένας μακρινός συγγενής του «comb jellies» όπως δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης, Jakob Vinther, παλαιοβιολόγος στο Πανεπιστήμιο Bristol του Ηνωμένου Βασιλείου. «Με τα απολιθώματα μπορούμε να ανακαλύψουμε από που προέρχονται τα παράξενα «Comb Jellies», δήλωσε ο Vinther στην Live Science. «Αν και μπορούμε τώρα να δείξουμε ότι ήρθαν από ένα πολύ λογικό μέρος, αυτό δεν τα καθιστά λιγότερο περίεργα».

Η διαπίστωση αυτή του καθηγητή Jakob Vinther, ωστόσο, προκάλεσε συζήτηση με αντίλογο. Ενώ η ανακάλυψη του Daihua sanqiong είναι εντυπωσιακή, είναι δύσκολο να πούμε αν αυτό το αρχαίο πλάσμα είναι μέρος της γενεαλογίας που δημιούργησε το Comb Jellies, δήλωσε ο Casey Dunn, καθηγητής οικολογίας και εξελικτικής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Yale. «Είμαι ιδιαίτερα δύσπιστος από τα συμπεράσματα που συνάπτουν» δήλωσε ο Dunn στην Live Science.

Ενώ ο Dunn επαίνεσε τους ερευνητές για την λεπτομερή τους περιγραφή του D. sanqiong και των προτεινόμενων συγγενών του, είπε ό,τι «μερικά από αυτά τα πλάσματα έχουν τόσο διαφορετικά σχήματα σώματος που είναι δύσκολο να δούμε πώς θα μπορούσαν να σχετίζονται». Είναι πιθανό τα πλάσματα Dinomischus και Siphusayctum που σχετίζονται με την τουλίπα να σχετίζονται μεταξύ τους. Όμως, το Siphusauctum έχει κυκλικές σειρές στο εσωτερικό του σώματός του και το ζώο που υποτίθεται ότι έρχεται μετά από αυτό, η Galeactena, έχει αυτές τις σειρές στο εξωτερικό του σώματός του. Είναι δύσκολο να δούμε πώς αυτό το ζώο, στην πραγματικότητα, γύρισε προς τα έξω καθώς εξελίχθηκε. Δεδομένου ότι ορισμένοι από αυτούς τους ισχυρισμούς είναι περιορισμένοι, το βάρος της απόδειξης είναι υψηλότερο και οι ερευνητές δεν φτάνουν εκεί. Αυτά είναι συναρπαστικά ζώα, ανεξάρτητα από το πώς σχετίζονται μεταξύ τους. Αν και είμαι σκεπτικός ότι τα πλοκάμια και οι σειρές χτενίσματος είναι ομόλογες [εξελικτικά], πιστεύω ότι καθώς περιγράφουμε μεγαλύτερη ποικιλία από αυτές τις καταθέσεις, σίγουρα θα μάθουμε πολλά περισσότερα για την εξέλιξη των ζώων.» δήλωσε ο Dunn, ο οποίος δεν συμμετείχε στην μελέτη, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να έχει άποψη.

Comb Jellies

Daihua sanqiong -20 εκατομμυρίων ετών με στόμα 18 πλοκαμιών.

Ενα πραγματικό «Κέρας της Αμάλθειας».

18 απίστευτα πλοκάμια-στόματα

Ο Vinther συναντήθηκε με το απολιθωμένο D. sanqiong ενώ επισκέπτονταν συναδέλφους του στο Πανεπιστήμιο Yunnan της Κίνας. Οι παλαιοβιολόγοι εκεί του έδειξαν διάφορα απολιθώματα από την συλλογή τους, συμπεριλαμβανομένου και του παράξενου και μυστηριώδους όντος που αργότερα το ονόμασαν «Daihua sanqiong» και το οποίο ανακαλύφθηκε από τον παλαιοβιολόγο ερευνητή της μελέτης Xianguang Hou, στο Πανεπιστήμιο του Yunnan. Το όνομα του γένους δόθηκε για να τιμά την φυλή Dai στο Yunnan κι όπου «hua» σημαίνει λουλούδι από μανταρίνι κι αναφέρεται στο σχήμα του ομώνυμου φρούτου. Το απολίθωμα του D. sanqiong έχει μια ενδιαφέρουσα ομοιότητα με άλλα γνωστά αρχαία όντα, όπως η Xianguangia, ένα άλλο αρχαίο ζώο με 18 πλοκάμια και τα θαλάσσια πλάσματα Dinomischus και Siphusauctum.

«Κάθε ένα από τα πλοκάμια του D. sanqiong είναι ωραία, όπως τα κλαδιά με τα φτερά, με σειρές μεγάλων ακτινωτών τριχών, που πιθανόν το βοηθούσαν να πιάνει το θήραμα. Αυτές οι τρίχες, τράβηξαν την προσοχή μου επειδή βρίσκουμε τόσο μεγάλες τρίχες (ή βλεφαρίδες) στα Comb Jellies. Για να κολυμπήσουν, τα Comb Jellies μετακινούν τις βλεφαρίδες τους, οι οποίες στην συνέχεια τρεμοπαίζουν σε όμορφα ιριδίζοντα χρώματα», είπε ο Vinther.

«Για να κάνουμε μια σύντομη ιστορική αναδρομή, ήμασταν σε θέση να ανακατασκευάσουμε ολόκληρη την [πρώιμη] γενεά των Comb Jellies κάνοντας ανατομικές συγκρίσεις. Αυτό είναι μια μεγάλη υπόθεση, επειδή μερικοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι αυτά τα σαρκοφάγα θαλασσινά ήταν από τα πρώτα ζώα που εξελίχθηκαν στην Γη, βασισμένοι σε αναλύσεις οικογενειακών δέντρων και γενετική μοντελοποίηση σύγχρονων comb jellies. Αλλά τώρα, αυτή η διεθνής ομάδα έχει δείξει ενδεχομένως ότι τα comb jellies έχουν μια μακρά γενεαλογία που προηγείται.» είπε ο Vinther. «Αυτή η πρόσφατα περιγραφείσα γενεαλογία υποδηλώνει ότι ορισμένοι από τους προγόνους των comb jellies είχαν σκελετούς και ότι τα αρχαία πλοκάμια τους εξελίχτηκαν στις comb jellies με τα πυκνά γεμιστά κελύφη που φαίνονται στους comb jellies σήμερα» συνέχισε ο καθηγητής.

Η ανακάλυψη ρίχνει επίσης φως στα σημεία όπου αυτά τα αρχαία ζώα πιθανώς ανέβηκαν στο δέντρο της ζωής. Για παράδειγμα, οι ερευνητές πίστευαν στο παρελθόν ότι η Xianguangia ήταν θαλάσσια ανεμώνη, αλλά «είναι στην πραγματικότητα μέρος του κλάδου της γενεαλογίας των Comb Jellies» δήλωσε σε συνέντευξή του ο συν-ερευνητής Peiyun Cong, καθηγητής παλαιοβιολογίας στο Πανεπιστήμιο Yunnan. Αυτά τα ευρήματα καταδεικνύουν επίσης ότι τα Comb Jellies σχετίζονται με κοράλλια, ανεμώνες και μέδουσες, λένε οι ερευνητές.

«Αυτά τα [αρχαία] πλοκάμια – στόματα είναι τα ίδια τα πλοκάμια που βλέπετε στα κοράλλια και τις ανεμώνες της θάλασσας. Μπορούμε να εντοπίσουμε τα Comb Jellies σε αυτά τα όντα με σχήμα λουλουδιού που ζούσαν περισσότερο από μισό δισεκατομμύριο χρόνια πριν» είπε ο Vinther.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στις  21-3-2019 στο περιοδικό Current Biology

@GYPAS /21-3-2019 for terrapapers.com

Μια καλλιτεχνική απεικόνιση του Daihua sanqiong