Το «Μελεκούνι» είναι ένα παραδοσιακό γλύκισμα που παράγεται στο νησί της Ρόδου.Έχει σχήμα ρομβοειδές με βασικά συστατικά σουσάμι και μέλι, μπαχαρικά, αμύγδαλα και προαιρετικά ξύσμα ή/και χυμό εσπεριδοειδών, τα οποία αναμειγνύονται, βράζουν και ομογενοποιούνται. Έχει χρώμα χρυσοκίτρινο έως καστανό, μαλακή, εύκαμπτη υφή χωρίς να σπάει, μαστιχωτή μη κολλώδη και συμπαγή δομή και αρώματα των μπαχαρικών και των εσπεριδοειδών, τα οποία απελευθερώνονται αρμονικά κατά την συσκευασία και έντονα κατά την μάσηση.
Το Μελεκούνι είναι το κατ’ εξοχήν κέρασμα του Ροδίτικου γάμου από πολύ παλιά έως σήμερα και παράγεται με παραδοσιακό τρόπο σε τοπικά εργαστήρια ή σπίτια. Η ονομασία «Μελεκούνι» προέρχεται από την Ροδίτικη διάλεκτο, δεδομένου ότι ο όρος «κουννί» (από την αρχαία λέξη Κόκκος-Κουννί) χρησιμοποιείται στην περιοχή για να αποδώσει το σπόρο (στη συγκεκριμένη περίπτωση σουσαμιού), το ελάχιστο σπυρί του καρπού του φυτού «Σήσαμον» και τη λέξη «Μέλι». Η φήμη του «Μελεκουνιού» τεκμηριώνεται σε πλήθος αναφορών από την αρχαιότητα.
Ο δεσμός μεταξύ του προϊόντος και της γεωγραφικής περιοχής βασίζεται στην φήμη του προϊόντος. Το «Μελεκούνι» έχει μια ισχυρή παράδοση και διαχρονική φήμη που το συνδέει με το νησί και αποτελεί από την αρχαιότητα παραδοσιακό τοπικό γλύκισμα που προσφέρονταν σε γάμους, βαφτίσεις και άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις. Ενδεικτικά αναφέρεται το γεγονός ότι «Μελεκούνι» είχε ονομαστεί το ανταλλακτικό νόμισμα (μονάδα ανταλλαγής) της Ρόδου, το οποίο έδινε την δυνατότητα στα μέλη ενός δικτύου ανθρώπων από την Ρόδο να ανταλλάζουν προϊόντα και υπηρεσίες χωρίς την μεσολάβηση χρήματος.
Η σημαντικότερη επίσημη αναγνώριση του προϊόντος πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης στην Ρόδο (26/9/2010), για την παρασκευή του μεγαλύτερου μελεκουνιού στον κόσμο, το οποίο καταχωρήθηκε στο Guiness World Records ως «The longest melekouni, traditional Rhodian dessert…», ενώ στην συνέχεια, πιστοποιήθηκε ως Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή παραγωγής για το «Μελεκούνι» ορίζεται το νησί της Ρόδου, το οποίο ανήκει στο νομό Δωδεκανήσου της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου (η Ρόδος είναι το μεγαλύτερο σε έκταση νησί της Δωδεκανήσου με έκταση 1.407,9 km2 και βρίσκεται περίπου 350 χλμ νοτιοανατολικά της Αθήνας).
Αρωματικό Ροδίτικο Μελεκούνι
Υλικά
1 κιλό μέλι
1 κιλό σουσάμι
½ φλιτζάνι ζάχαρη καστανή
κανέλα Κευλάνης
3 κουτ. σούπας ξύσμα πορτοκαλιού ή μανταρινιού
Εκτέλεση
Βήμα 1
Καβουρδίζετε το σουσάμι σε αντικολλητικό τηγάνι ανακατεύοντας συνεχώς με ξύλινη κουτάλα.
Βήμα 2
Χτυπάτε στο μπλέντερ το ένα τέταρτο της ποσότητας μέχρι να γίνει σκόνη και το ανακατεύετε με το υπόλοιπο σουσάμι.
Βήμα 3
Βάζετε ένα βαθύ τηγάνι, στην φωτιά, ρίχνετε το μέλι με την ζάχαρη και βράζετε μέχρι να δέσει το μίγμα. Για να καταλάβετε αν έδεσε, ρίχνετε μερικές σταγόνες μέσα σε ένα ποτήρι με νερό. Αν ο κόμπος του σιροπιού δεν διαλύεται, είναι έτοιμο. Δεν πρέπει όμως να είναι και πολύ σκληρό.
Βήμα 4
Αποσύρετε το τηγάνι από τη φωτιά και ανακατεύετε στο σιρόπι το σουσάμι και το ξύσμα πορτοκαλιού.
Βήμα 5
Βρέχετε ένα ταψί ή ένα μάρμαρο με ανθόνερο και ρίχνετε από πάνω το μίγμα του παστελιού. Με βρεγμένα χέρια το χτυπάτε δυνατά για να στρώσει η επιφάνειά του και μετά με βρεγμένο πλάστη ή βέργα το ισιώνετε ώστε να έχει παντού το ίδιο πάχος, περίπου 1 εκ.
Βήμα 6
Πασπαλίζετε με κανέλα και όταν μισοκρυώσει, κόβετε το παστέλι σε ρόμβους. Τυλίγετε τους ρόμβους με ζελατίνα.
Καλή απόλαυση!
***
@Aliki Alisa/ edwhellas.gr / 2010
